NRC Handelsblad, 20 februari 2007
Optimisme en helaas ook foutieve interpretatie van historische processen kunnen Donald Stoker niet worden ontzegd. Dat blijkt uit zijn artikel ‘Bush kan wel winnen in Irak’ (Opiniepagina, 14 februari). Hij stelt een foute diagnose van de, wat hij noemt, guerrillaoorlog in Irak.
De oorlog in Irak is een revolutionaire oorlog, waarbij rivaliserende opstandelingen (insurgents) trachten controle te verwerven over (delen) van het land. Kenmerkend voor een revolutionaire oorlog is dat de bevolking het doel én het strijdtoneel is van de opstandelingen en (daardoor) van de counterinsurgents (Iraakse regering, gesteund door de VS). Bovendien is de bevolking de uitvalbasis van de opstandelingen.
In deze fase van de revolutionaire oorlog trachten de opstandelingen door middel van terreur en guerrilla wanorde te creëren en de legitimiteit van het formele gezag verder aan te tasten. Daarin zijn de opstandelingen succesvol: de Iraakse regering is niet in staat om de bevolking veiligheid te bieden.
De strategie van de counterinsurgents moet erop gericht zijn om de bevolking te mobiliseren tegen de opstandelingen en de opstandelingen permanent te isoleren. Zolang geen veiligheid kan worden geboden, zal de bevolking geen medewerking verlenen aan de counterinsurgency, omdat zij eenvoudig kan worden geïntimideerd.
In geval van een succesvolle opstand zien de opstandelingen vroeg of laat kans een regulier leger te vormen en de counterinsurgent beslissend te verslaan. Een dergelijk proces heeft zich in Vietnam voltrokken. Stoker negeert in zijn analyse dat guerrilla en reguliere strijd in een revolutionaire oorlog onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.
Verder stelt Stoker dat in Irak „de opstand kan worden verslagen”, maar dat „de echte vraag is of de Verenigde Staten de kans wellicht al gemist hebben om de voedingsbodem van de opstandelingen weg te nemen”. Hier maakt hij een soortgelijke denkfout: dit zijn onzinnige beweringen.
De bevolking van Irak zal bepalen wie de oorlog ‘wint’, maar voorlopig zijn er alleen nog maar verliezers en daar hoort Bush zeker bij.
Dr. I. Piepers is defensiespecialist.
Het artikel van Donald Stoker is na te lezen op www.nrc.nl/opinie
Een versie van dit artikel verscheen ook in NRC Handelsblad van 20 februari 2007
